آموزش پرورش مرغ و جوجه کشی از تخم مرغ

بروز شده در : ۱۴۰۰٫۰۴٫۲۳

پرورش مرغ یک کار بسیار لذت بخش و درآمد زا می باشد. حتی این کار را می توان با استفاده از تجهیزات بسیار ساده و کم هزینه انجام داد. برای پرورش مرغ محلی و بومی نیازی به تجهیزات مدرن و صنعتی ندارید اما با استفاده از تجهیزات صنعتی راندمان تولید به نحو قابل ملاحظه ای افزایش پیدا خواهد کرد. پرورش دهندگان مرغ بومی این را به خوبی تجربه کرده اند که مرغ بومی نسبت به مرغ صنعتی دارای مقاومت بیشتری در مقابل بیماری ها است اما با رعایت بهداشت و زدن واکسن می توان تلفات را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش داد. مرغ های بومی مقاومت بالایی در مقابل سرما و گرما دارند و همین عامل باعث کاهش هزینه های ناشی از تلفات می شود. یکی از مزیت های پرورش مرغ خانگی نسبت به مرغ های صنعتی این است که می توان از ضایعات و تلفات غذاهای رستوران ها نیز برای تغذیه این پرندگان استفاده کرد. این کار می تواند هزینه های پرورش مرغ را به صورت قابل توجهی کاهش دهد.

پرورش مرغ در حیاط خانه

جالب است بدانید که افرادی که از چند مرغ و خرورس در حیاط خانه خود نگهداری می کنند و از گوشت و تخم آنها مصرف می کنند، نه تنها هزینه های مواد غذایی شان پایین تر است بلکه از گوشت و تخم مرغ کاملا ارگانیک و طبیعی مصرف می کنند چرا که مرغ و خروس های خانگی بر خلاف مرغ های صنعتی که غذایی هورمونی و تقریبا شیمیایی مصرف می کنند، می توانند علاوه بر خوردن سبزیجات، خاک داخل باغچه را زیر و رو کنند و از کرم ها و حشراتی که لابه لای خاک و گل پنهان شده اند تغذیه کنند و تمام احتیاجات غذایی خود از قبیل پروتئین، ویتامین، املاح و مواد معدنی و غیره را از همان طریق به دست بیاورند این یعنی رسیدن یک تغذیه سالم به بدن آنها که متقابلا تولید تخم و گوشت سالم تر است و مصرف کننده خیلی راحت و بدون متحمل شدن هزینه خاصی آن را وارد سبد غذایی خود می کند. کسانی که با رعایت اصول و مسائل بهداشتی نسبت به پرورش مرغ و خروس، از چنین روشی برای به دست آوردن غذای سالم تر بهره گرفته اند متعقدند وقتی صدای مرغ و خروس در فضای خانه می پیچید، انگار گوشه از طبیعت در حیاط خانه جا گرفته است و به همان اندازه احساس شادابی و سر زندگی به آدم دست می دهد.

مزایای پرورش مرغ در حیاط خانه

به دست آوردن تخم مرغ تازه

لذت خوردن یک صبحانه به تخم مرغ تازه ای است که با آن درست می شود. چون می دانی که مرغ ها غذای سالم تری مصرف کرده اند و بر خلاف تخم مرغ هایی که هفته ها در سوپر مارکت می مانند و مواد داخل آنها خاصیت کمتری دارد،سرشار از ویتامین های مغذی و تازه است.

داشتن یک منبع غذایی سالم

زمانی که مرغ ها هر روز و هر سال تخم مرغ تازه تولید می کنند، می توانید بعد از کم شدن دوره تخمگذاری آنها را سر بریده و از گوشت شان به عنوان یک منبع مقوی استفاده کنید. در حالی که مرغ های صنعتی با غذاهای هورمونی که مصرف می کنند، در کمتر از دو ماه آماده کشتار هستند و گوشت شان آنقدر مغذی نیست که بتواند احتیاجات بدن شما را تامین کند.

مراقبت از جوجه

زمانی که مرغ ها صاحب جوجه می شوند، مشاهده خواهید کرد که جوجه های آنها بهترین حفار برای باغچه کوچک منزلتان خواهند شد و تمام کرم ها و حشرات زیر خاک را پیدا می کنند و می خورند و در تابستان که هوا گرمتر است با خیال راحت می توانید در حیات منزلتان به خواب بروید چون مزاحمت حشرات موذی توسط آنها رفع می شود.

« پرورش مرغ »

هزینه پرورش مرغ در خانه

برای داشتن گله کوچکی از مرغ و خروس، پیشنهاد می کنم سری به بازار منطقه بزنید و تعدادی جوجه سالم تهیه کنید. نه تنها هزینه خرید آنها کمتر از مرغ و خروس های بالغ است بلکه بعد از گذشت 5 الی 6 ماه آنها به خوبی رشد می کنند و خودشان آماده تخمگذاری و جوجه آوری هستند. با به دنیا آمدن جوجه های تازه گله پرورشی شما افزایش می یابد ضمن اینکه در طول هفته می توانید از تخم و گوشت تازه آنها بهره مند باشید.

آموزش جوجه کشی مرغ

مراقبت از مرغ های مادر

قطعا برای موفقیت در امر پرورش و جوجه کشی مرغ محلی باید از مرغ های تخمگذار خود مراقبت های لازم را بعمل آورید، زیرا شرط اساسی و اصلی برای تولید تخم های نطفه دار با کیفیت و بارور، سالم و قوی بودن مرغ ها می باشد. البته وجود خروس های سالم و سر حال نیز در این قضیه دخیل می باشد.

مرغ های تخم گذار باید تغذیه ای سرشار از پروتئین و کلسیم داشته باشند و به صورت مرتب تغذیه شوند، هم چنین استفاده از داروهای تقویتی و مولتی ویتامین ها نیز در تقویت مرغ ها و افزایش کیفیت تخم ها تاثیر گذار خواهد بود. واکسن های مورد نیاز را در فواصل زمانی معین به مرغ ها تزریق کنید، البته این کار را با مشورت یک دامپزشک متخصص و با تجربه انجام دهید، واکسیناسیون از بروز بیماری های زیادی در مرغ ها جلوگیری خواهد کرد، زیرا مرغ های بیمار به احتمال تخم های بدون نطفه و غیر قابل مصرف تولید خواهند کرد.

در این دوره شما باید جیره مخصوص مرغ های تخمگذار را تهیه نمایید زیرا این جیره ها حاوی مقادیر زیادی پروتئین و کلسیم می باشند که در بارور شدن تخم ها تاثیر زیادی دارند و اگر قصد تغذیه مرغ ها به صورت سنتی دارید باید آنها را با انواع مواد پر پروتئین و کم چرب تغذیه کنید، به عنوان مثال گندم و جو، سویا و ذرت حاوی پروتئین زیادی میباشد که برای انها مناسب میباشد.

غربالگری تخم های نطفه دار

پس از مراقبت از مرغ ها و انجام دقیق موارد بهداشتی و تغذیه ای، نوبت به انتخاب بهترین تخم های نطفه دار برای جوجه کشی خواهد رسید، البته اگر قبلا هیچ مرغی نداشته اید و اولین بارتان است که می خواهید پرورش مرغ را شروع کنید باید تخم های نطفه دار این پرنده را تهیه کنید، هنگام خرید یا جمع آوری تخم های نطفه دار برای جوجه کشی باید نکات زیر را مد نظر قرار دهید:

• تخم های شکسته یا ترک خورده تبدیل به جوجه نخواهند شد، چون میکروب ها به درون تخم نفوذ کرده و آن را فاسد خواهد کرد.
• تخم های آلوده به فضولات یا خونی برای جوجه کشی مناسب نیستند، زیرا وجود این دو ماده بر روی پوسته تخم باعث از بین رفتن لایه محافظ تخم خواهد شد و باعث ورود میکروب ها به درون تخم خواهد شد.
• تخم های بسیار کوچک یا بسیار بزرگ تبدیل به جوجه نخواهند شد و اگر هم تبدیل به جوجه شوند، جوجه ها ناقص یا فلج به دنیا خواهند آمد.
• اگر قصد خرید تخم نطفه دار مرغ را دارید حتما به مکان پرورش دهنده مراجعه کنید تا وضعیت مرغ ها را از نزدیک ببینید و از خرید اینترنتی تخم های نطفه دار اکیدا خودداری کنید.
• تخم های نطفه دار با کیفیت و بارور حاصل مرغ و خروس هایی هستند که در شرایط بهداشتی خوب و تغذیه ای ایده آل به سر ببرند، بنابراین هنگام خرید تخم نطفه دار به وضعیت تغذیه ای و بهداشتی آنها دقت کنید.

« غربالگری تخم های نطفه دار »

ضد عفونی تخم های نطفه دار

پس از تهیه یا جمع آوری تخم های نطفه دار و قبل از اینکه آنها را داخل دستگاه جوجه کشی قرار دهید باید آنها را کاملا تمیز و ضدعفونی کنید. برای تمیز کردن تخم ها حتما از یک پارچه خشک و تمیز استفاده کنید، زیرا خیس شدن تخم ها باعث از بین رفتن لایه محافظ بیرونی خواهد شد و در صورتی که مجبور به شستن تخم ها شدید، حتما از آب گرم برای این منظور استفاده کنید، آب مورد استفاده حداقل باید ۳۷ درجه سانتی گراد دما داشته باشد.

تا جایی که ممکن است از ضد عفونی تخم ها خودداری کنید اما اگر تمایل به این کار دارید می توانید از ترکیب پرمنگنات پتاسیم و مایع فرمالین استفاده کنید. برای این کار پس از تمیز کاری تخم ها باید آنها را درون محفظه ای قرار داده و مقدار مناسبی از مایع فرمالین را بر روی پرمنگنات پتاسیم بریزید، معمولا برای هر متر مکعب ۱۵ گرم پرمنگنات پتاسیم و ۳۰ میلی لیتر مایع فرمالین در نظر گرفته می شود ، ترکیب نمودن این دو ماده باعث آزاد شدن گاز فرمالدهید خواهد شد، این گاز سمی بوده و حین انجام این کار باید موارد ایمنی را کاملا رعایت کنید.

« ضدعفونی تخم نطفه دار »

خرید و آماده سازی ماشین جوجه کشی

اگر تاکنون سابقه جوجه کشی با دستگاه جوجه کشی را نداشته اید، باید یک دستگاه جوجه کشی مناسب برای شروع جوجه کشی بخرید، چون این مقاله بر مبنای کار با دستگاه جوجه کشی نوشته شده است، نکات زیر برای خرید یک دستگاه جوجه کشی خوب و ایده آل بسیار کمک کننده خواهد بود:

1- یک دستگاه جوجه کشی استاندارد باید تمامی عملیات های تامین دما و رطوبت، چرخش خودکار تخم ها و تهویه خودکار را بر عهده داشته باشد.

2- در ساخت یک دستگاه جوجه کشی با کیفیت و دارای طول عمر بالا، باید از بهترین مواد استفاده شده باشد، به عنوان مثال بدنه فلزی اصلا برای دستگاه جوجه کشی مناسب نیست، چون به مرور زمان پوسیده خواهد شد و دستگاه را فرسوده خواهد نمود، اما اگر در دستگاهی از بدنه ABS یا PVC استفاده شده باشد، مانند دستگاه جوجه کشی آرکام ، می توان گفت که دستگاه از کیفیت بالایی برخوردار است و طول عمر زیادی نیز خواهد داشت.

3- از وجود گارانتی و خدمات پس از فروش دستگاه مطمئن شوید، بنابراین انجام تحقیقات لازم در مورد سازنده دستگاه قبل از خرید الزامی خواهد بود.

4- دستگاه مورد نظر باید قابلیت کار با سیستم برق اضطراری مانند باتری خودرو و موتور برق را داشته باشد تا در مواقع قطع برق شهری به راحتی بتوان برق مورد نیاز دستگاه را تامین نمود.

5- کیفیت موتور چرخش راک ها، موتور تهویه و المنت ها از اهمیت بالایی برخوردار است، خرابی هر یک از این سیستم ها در حین جوجه کشی به معنای شکست در جوجه کشی و نابودی جوجه ها می باشد.

اما اگر دستگاه مورد نظر خود را قبلا تهیه کرده باشید، قبل از اقدام به جوجه کشی باید دستگاه را به مدت یک الی دو روز تست نمایید تا از صحت کارکرد آن مطمئن شوید، برای این منظور باید دمای دستگاه را بر روی 37.7 درجه سانتی گراد و رطوبت را بر روی ۶۰ درصد قرار دهید، البته ذکر این نکته لازم است که مرغ ها دارای نژاد های مختلفی هستند که هر نژاد دما و رطوبت مختص به خودش را دارد و شما باید دما و رطوبت مناسب برای تخم ها را از طریق تحقیق در منابع مختلف به دست بیاورید.

پس از گذشت یک روز دما و رطوبت دستگاه باید همچنان بر روی ۳۷٫۷ درجه و ۶۰ درصد باقی مانده باشد، در صورت مشاهده هرگونه اشکال در دستگاه با سازنده آن تماس بگیرید، در غیر اینصورت و در صورت عملکرد صحیح دستگاه می توانید عملیات جوجه کشی را شروع کنید.

توجه : اگر قبلا از دستگاه جوجه کشی کرده باشید، لازم است تا دستگاه را شستشو دهید، تا تمام میکروب ها و عوامل بیماری زای موجود در دستگاه از بین برود، زیرا برای جوجه های تازه به دنیا آمده به شدت مضر خواهد بود. اگر دستگاه شما بدنه فلزی دارد آن را با رعایت احتیاط بشویید زیرا احتمال اتصال قطعات وجود خواهد داشت، اما اگر دستگاه شما بدنه pvc دارد، تمام قسمت های آن قابل شستشو خواهد بود. هم چنین برای ضد عفونی محیط داخل دستگاه مانند مرحله قبل می توانید از ترکیب پرمنگنات پتاسیم و مایع فرمالین استفاده کنید.

« تخم مرغ در داخل ماشین جوجه کشی »

نطفه سنجی تخم ها پس از یک هفته

پس از گذشت یک هفته از روند جوجه کشی باید تخم ها را مورد نطفه سنجی قرار دهید، مرحله نطفه سنجی بسیار مهم می باشد و حتما باید آن را انجام دهید، زیرا احتمال وجود تخم های بدون نطفه بالا خواهد بود و اگر این تخم های بدون نطفه درون دستگاه بمانند به مرور زمان فاسد خواهند شد و در نهایت با انفجار خود تمام آلودگی ها و میکروب های درون خود را وارد دستگاه خواهد نمود که محیط دستگاه و سایر تخم ها را آلوده خواهد کرد و در نتیجه راندمان جوجه کشی و نتیجه نهایی را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.

برای انجام نطفه سنجی باید دمای محیط جوجه کشی را تا ۳۳ درجه بالا ببرید، دقت کنید که محیط جوجه کشی محلی است که دستگاه جوجه کشی در آن قرار دارد و آن را با دمای داخل دستگاه اشتباه نگیرید. پس از بالا رفتن دما باید چراغ های اتاق را خاموش کنید و تمام روزنه های نور را ببندید تا هیچ نوری وارد اتاق نشود و محیط کاملا تاریک شود، پس از انجام این دو مرحله باید شانه ها را به صورت تکی از دستگاه بیرون بیاورید و تخم ها را تک به تک مورد نوربینی قرار دهید، برای نوربینی می توانید از چراغ قوه، لامپ گوشی و نطفه سنج های مخصوص استفاده کنید.

در صورت مشاهده رگ های خونی و موجود تاریک متحرک درون تخم به نطفه دار بودن تخم پی خواهید برد، ولی اگر هیچ رگ خونی مشاهده نشد و یا یک موجود تاریک غیر متحرک مشاهده کردید باید بدانید که تخم مورد نظر بدون نطفه بوده و هر چه سریعتر باید از دستگاه خارج شود.

مقاله مرتبط : آموزش نطفه سنجی تخم نطفه دار

« نوربینی تخم »

انتقال از ستر به هچر

در روز هجدهم باید تخم ها را به سبد هچر منتقل کنید و دما و رطوبت را مناسب دوره هچر یعنی ۳۷٫۲ درجه سانتیگراد و ۷۰ درصد تنظیم کنید، لطفا دقت کنید که اگر دستگاه جوجه کشی شما به صورت ستر و هچر همزمان کار می کند، نیازی به تنظیم دما و رطوبت نیست، زیرا دمای قسمت دستگاه پایین و رطوبت بالا می باشد و کافیست تا تخم های در آستانه هچ را داخل سبد و به صورت افقی گذاشته و به بخش پایینی دستگاه منتقل کنید. اما اگر دستگاه شما دارای ستر و هچر همزمان نیست، باید همه تخم ها را با هم وارد سبد هچر کنید و دما و رطوبت دستگاه را مناسب دوره هچر تنظیم کنید.

« جوجه های متولد شده پس از دوره هچ »

آماده سازی بستر جوجه ها

در صورت ایده آل بودن دستگاه جوجه کشی، جوجه ها پس از ۲۱ روز باید از تخم بیرون بیایند، یک هفته قبل از بیرون امدن جوجه ها باید بستر مناسب و تجهیزات مورد نیاز آنها را آماده کنید. به ازای هر ۸۰ جوجه مرغ ۱ لامپ مادر مصنوعی و به ازای هر ۱۵ جوجه ۱ دانخوری و ۱ آبخوری مورد نیاز می باشد. کف بستر را به کمک پوشال های نرم و یا خاک اره بپوشانید، تا جوجه ها مکان نرم و گرمی داشته باشند، از ورود موجودات و حشرات موذی جلوگیری کنید چون این موجودات ناقل بیماری ها و میکروب های زیادی هستند که می توانند جوجه ها را از پا در بیاورد.

انتقال جوجه ها از دستگاه به بستر

جوجه ها تا ۲۴ ساعت باید در داخل دستگاه جوجه کشی بمانند زیرا بدن ضعیفی دارند و نیاز به تقویت دارند، بنابراین دما و رطوبت داخل دستگاه شرایط ایده آلی برای رشد و ریکاوری آنها فراهم خواهد کرد، در طول این مدت آنها از محتویات زرده که در بدن آنها ذخیره شده تغذیه خواهند کرد، بنابراین هیچ گونه نگرانی از بابت تغذیه آنها در این مدت نباید وجود داشته باشد.

پس از گذشت این مدت باید جوجه ها را از دستگاه بیرون بیاورید و به بسترشان منتقل کنید، البته چون جوجه ها بدن خیسی دارند، باید توسط سشوار خشک شوند، زیرا در صورت خیس بودن بدن احتمال سرماخوردگی در آنها بالا خواهد رفت.

تغذیه جوجه ها

پس از انتقال جوجه ها به بستر باید تغذیه مناسب آنها را فراهم کنید، معمولا برای جوجه های یک روزه تا دو هفته ای جیره استارتر در نظر گرفته شده است، که شما با مراجعه به مراکز معتبر دارای مجوز از اداره دامپزشکی می توانید این جیره مخصوص جوجه ها را فراهم کنید. اگر می خواهید جوجه ها را با غذای خانگی تغذیه کنید، بهترین غذا برای آنها استفاده از پودر گندم، پودر ذرت و پودر سویا و … می باشد که با مطالعه در منابع معتبر می توانید جیره مناسب آنها را تهیه نمایید.

اما در تغذیه جوجه ها باید به این نکته مهم توجه فرمایید که بهداشت از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورت عدم رعایت موارد بهداشتی مانند استفاده از آب و غذای ناسالم، استفاده از دانخوری و آبخوری های کثیف و آلوده، احتمال بیماری جوجه ها و مرگ آنها بالا خواهد رفت. بنابراین ضمن رعایت موارد بهداشتی باید از واکسن های مناسب نیز در دوره های مختلف استفاده کنید، همچنین ترکیب مولتی ویتامین در آب آشامیدنی آنها بر سلامت جوجه ها و افزایش مقاومت بدنی آنها تاثیر گذار خواهد بود.

----- برای مشاهده در ابعاد اصلی روی عکس کلیک کنید -----