آموزش پرورش کبک و جوجه کشی از تخم کبک

بروز شده در : ۱۴۰۰٫۰۷٫۲۴

در این مقاله که در آن شروع پرورش کبک را را مد نظر قرار داده ام، ضمن انجام دادن تحقیقات پژوهشی به سراغ پرورش دهندگان حرفه ای رفته و با آنها مصاحبه کرده ام تا اطلاعات به دست آمده را به صورت کامل و در نظر گرفتن نکات کلیدی شان در اختیارتان بگذارم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

نکته: توصیه من به شما پرورش دهندگان عزیز این است که قبل از شروع هر کاری، هدف خود را سازماندهی کنید و تمام زاوایای کار را بسنجید. مطالعه و پرس و جو کردن از کسانی که در این حرفه مشغول هستند، کمک زیادی به شما خواهد کرد ضمن اینکه شما به یک طرح توجیهی که تمام جوانب و شرایط پرورش کبک را آنالیز کرده احتیاج دارید.

چکیده مقاله

کبک جزو آن دسته از پرندگانی است که اگر شرایط نگهداری و اصول پرورش آن را بلد باشید می توانید در تمام سال آن را پرورش دهید. کاری که بسیاری از پرورش دهندگان آن را انجام می دهند و با پرورش تعداد کثیری از آنها به سود و درآمدزایی زیادی دست پیدا کرده اند. البته در این کار افرادی موفق هستند که همواره با در نظر گرفتن نیاز بازار عرضه و تقاضا و صد البته شرایط اقتصادی نابه سامانی که همه ما درگیر آن هستیم، همواره توانسته اند، با الگو قرار دادن تجربه افراد کاربلد و کسب آموزش های لازم نه تنها کارآفرینی موفقی داشته باشند بلکه در این راه به درآمدهای زیادی هم دست پیدا کرده اند.

اهداف پرورش کبک

به سه روش متفاوت می توانید به پرورش کبک مشغول شوید که عبارتند از:

۱- کبک مولد پرورش دهید و آنها را با نسبت سه ماده و یک نر به فروش برسانید.

۲- یک دستگاه جوجه کشی با کیفیت و استاندارد تهیه کنید و به تولید و تکثیر جوجه های یک روزه مشغول شوید.

۳- نیمچه های گوشتی پرورش دهید . زمانی که آ«ها به سن 3 الی 4 ماهگی میرسند می توانند وزن متعادلی داشته و برای کشتار آماده شوند.

اطلاعاتی در مورد کبک پرورشی

در این قسمت از مقاله، به موارد مهمی اشاره کردم که اگر توجه خود را به آن معطوف کنید می توانید در کار پرورش کبک انتخاب های بهتری داشته باشید.

  • کبک پرنده ای است که می توانید آن را به مدت ۷ سال نگهداری کنید ولی عمر مفیدی که برای شما خواهد داشت ۴ سال است.
  • مقدار غذایی که آنها در طول روز مصرف می کنند، معادل ۳۰ گرم است.
  • این پرنده در سن ۳ الی ۴ ماهگی به وزن مطلوب می رسد و آماده کشتار می شود.
  • بلوغ جنسی و آمادگی آنها برای جفتگیری و تولید مثل در سن ۶ الی ۷ ماهگی اتفاق می افتد.
  • کبک های تخمگذار در طول سال می توانند جفتگیری کرده و تخم های نطفه دار تولید کنند ولی بعد از هر دوره جفتگیری به مدت ۲ ماه استراحت می کند.
  • هر تخم نطفه دار کبک بعد از گذشت ۲۴ روز به جوجه تبدیل می شود.
  • اگر قصد جوجه کشی از تخم نطفه دار کبک را دارید، استفاده از یک دستگاه جوجه کشی کبک و تمام اتوماتیک نتیجه بسیار مناسبی خواهد داشت.
  • دمای دستگاه جوجه کشی ۸٫۹۹ درجه فارنهایت و رطوبت نسبی برابر ۶۰ درصد است ولی زمانی که جنین برای بیرون آمدن از تخم آماده می شود، باید دمای دستگاه را پایین بیاورید و رطوبت را ۱۵ درصد افزایش دهید.
  • هر کبک پرواری که برای کشتار آماده می شود معادل ۶۰۰ الی ۸۰۰ گرم وزن خواهند داشت.
پرورش و جوجه کشی کبک

« پرورش و جوجه کشی کبک »

امکانات اولیه و شروع پرورش کبک

به نسبت سرمایه ای که در اختیار دارید عمل کنید. روی سخنم با شما پرورش دهندگان عزیزی است که در این کار مبتدی هستند و فکر می کنند پرورش کبک به پول و سرمایه زیادی نیاز دارد. در جواب شما دوست عزیز باید بگویم که این طور نیست چرا که پرورش کبک با تعداد محدود حتی در یک مکان کوچک هم امکان پذیر است. کسانی را می شناسم که با سرمایه کمتر از یک میلیون تومان هم شروع کرده اند ولی هم اکنون جزو موفق ترین پرورش دهنده های کبک محسوب می شوند.

و اگر سرمایه شما به اندازه راه اندازی یک مزرعه کبک است، بازهم توصیه می کنم ،جانب احتیاط را نگه دارید و کار خود را با تعداد کمتری شروع کنید. آینده را نمی توان تضمین کرد. شاید بعد از گذشت زمان عدم علاقه و ارده شما به ادامه کار ثابت شود. فراموش نکنید که هر چیزی ممکن است شما را از ادامه کار باز دارد پس توصیه کارشناسی من به شما عزیزان این است که هر چقدر هم در کار پرورش کبک مصمم باشید، بازهم کارتان را با تعداد محدودی از آنها شروع کنید ، تا تجربه ،دل و جرات شما را برای ادامه کار تضمین کند.

امکانات اولیه و شروع پرورش کبک

مجوز سالن پرورش

اگر قصد راه اندازی مزرعه کبک را دارید در ابتدا باید مجوزهای لازم را از سازمان جهاد کشاورزی و ارگان های دیگر گرفته و با کارشناسان مجرب مشورت کنید.

 

تهیه زمین

مساحت و متراژ زمین بسته به تعداد کبک هایی است که، شما قصد پرورش آنها را دارید.

 

سالن پرورش

اگر قصد وارد کردن جوجه های یکروزه را به سالن پرورشی دارید، قبل از ورو آنها محیط سالن را ضد عفونی کرده و بستری برای آنها مهیا کنید که به اندازه کافی نورگیر و عاری از هر نوع آلودگی و رطوبت است.

 

قفس و یا بستر

روش شما برای پرورش کبک چیست؟ آیا قصد نگهداری آنها را در بستر دارید یا نه می خواهید آنها را در قفس پرورش دهید؟ چون نگهداری کبک چه به صورت گله ای و یا در قفس های جداگانه معایب و مزایای خاص خودش را دارد.

 

سیستم فن، گرمایشی، سرمایشی

شما می توانید در هر شرایط آب و هوای شهری که سکونت دارید قدام به برپایی جایگاه های پرورشی کنید و سیستم های گرمایشی و سرمایشی را با در نظر گرفتن شدت سرما و گرما تهیه کنید ولی مجهز کردن سالن به دستگاه تهویه ( فن) جز ضروریات کار محسوب می شود.

 

دان مصرفی

غذای کبک می تواند از سویا، سبوس گندم، آرد، ذرت و… تشکیل شود. چهار کیلو دانه برای به دست آوردن یک کیلو گوشت کبک کفایت می کند البته به شرطی که دانه خوری های مناسبی انتخاب کرده و مقدار دانه ای را که در داخل آن ها می ریزید، تحت کنترل بگیرید یعنی اندازه آن طوری باشد که کبک ها بعد از خوردن، کاملا احساس سیری می کنند و اضافاتی نمی ماند که اسراف شود. با این روش ، جلوی 25 درصد اسراف و دور ریزی دانه ها گرفته می شود.

جوجه کشی کبک
« جوجه کشی کبک »

تهیه گله مولد

قبل از خرید گله مولد حتما مطمئن باشید که هیچ مشکلی بهداشت و سلامت جسمی آنها را تهدید نمی کند. اگر از مراکز قابل اعتماد تهیه کنید با چنین مشکلاتی مواجه نخواهید شد. سن گله مولد نباید بیشتر از 5 الی 6 ماه باشد چون حداقل به 50 روز دیگر احتیاج دارند تا در مزرعه شما با تغذیه های سالم و مقوی تقویت شده و برای جفتگیری و تولید مثل آماده شوند.

نکته: با توجه به شرایطی که هم اکنون در جامعه ما حکفرماست و نياز مردم ما به مواد غذايي و پروتئين بیشتر از هر زمان دیگری احساس می شود، یقین داشته باشید که نرخ سود دهی سرمايه ای که برای کار پرورش کبک کنار می گذارید بیشتر خواهد بود چون علاوه بر تامین نیازهای بازار عرضه و تقاضای داخل کشور،امكان صادرات کبک به خارج از مرزهای ایران هم امکان پذیر است.

بیماری های کبک

کبک پرنده ای است که در مقابل بیماری ها بسیار مقاوم است. با این حال برخی از بیماری ها که احتمال دارد این پرنده به آن مبتلا شود ، عبارتند از:

  • بیماری های ویروسی : انسفالیتسین ، نیوکاسل و مایکوپلاسما
  • بیماری های باکتریایی : سالمونلوسیس ، مرض چرخشی
  • انگل های داخلی : کرم های ذرت ، خلا و سکال
  • انگل های خارجی که این انگل ها در قسمت های بیرونی بدن کبک قرار می گیرند.

آموزش صفر تا صد نحوه جوجه کشی کبک

جوجه کشی و پرورش انواع پرنده ها یکی است فعالیتهای پرسود می باشد که در چند سال اخیر به عنوان یک منبع درآمد افراد بسیار زیادی را به سمت خود جذب کرده است. نحوه جوجه کشی کبک همانند تخم نطفه دار ه دیگر پرنده های اهلی با استفاده از دستگاه جوجه کشی و یا به صورت طبیعی توسط مرغ مادر انجام میشود. همانگونه که میدانید کبک در زمره پرندگان خانگی و اهلی قرار ندارد اما با توجه به تخم خوراکی و گوشت فوق العاده لذیذ و پرخاصیتی که دارد، توانسته نظر بسیاری از پرورش دهندگان پرنده را در رابطه با خود تغییر دهد به طوری که اکنون برخی افراد در سالن پرورش طیور را در مرغداری های خود به صورت تمام وقت به پرورش کبک می پردازند. اهمیت این موضوع باعث شده تا ما در این مقاله آموزش صفر تا صد نحوه جوجه کشی کبک به شما عزیزان توضیح دهید.

تخم نطفه دار کبک
« تخم نطفه دار کبک »

آشنایی با کبک و نحوه پرورش آن

پرنده که با توجه به تخم خوراکی پرخاصیت و گوشت لذیذی که دارد، توانست بازار فروش بسیار داغی را برای خود به وجود بیاورد. همین هم باعث شده تا پرورش دهنده ها و افراد زیادی فرصت را غنیمت بشمارند و دست به نگهداری و پرورش انواع کف بزنند. به طور کلی کبک ها در سن 49 هفتگی یا به عبارت دیگر 7 ماهگی به دوره بلوغ خود می‌رسند و در این حالت می توانند تخم گذاری کنند. بعد از بلوغ کبک قادر هستند تا مدت 3 سال تخم بگذارند.

اختلاف بیشتر پرنده ها کبک ها به دلیل فیزیک مناسب در برابر سرما، گرما و انواع بیماری ها از دوام و مقاومت بالایی برخوردار هستند. البته جوجه‌های متعلق به این پرنده همانند دیگر جوجه ها در روزها و هفته های اول زندگی خود در ضعیف ترین حالت ممکن قرار دارند به همین دلیل باید شما به عنوان پرورش دهنده تمامی شرایط لازم برای رشد آنها را به وجود بیاورید.

با توجه به بررسی های انجام شده کبک ها به شرایط آب و هوایی چندان حساس نمی باشند و به همین دلیل شما می توانید آن را در هر اقلیم و منطقه‌ای نگهداری کنید.

جوجه کشی مصنوعی از کبک چگونه انجام می شود؟

چنانچه می خواهید نحوه جوجه کشی کبک را یاد بگیرید می بایست در گام نخست کار خود را با خرید کبک بالغ و یا خرید تخم نطفه دار از فروشنده معتبر همچنین خرید دستگاه جوجه کشی آغاز نمایید.

در واقع شما می توانید با بهره گیری از یک دستگاه جوجه کشی با کیفیت و استاندارد تعداد چند ست تا چند هزار تخم نطفه دار را در آن واحد به جوجه تبدیل کنید و به این ترتیب یک گله بزرگ راه اندازی کنید؛ چرا که سود حاصل از پرورش در تعداد بالا بسیار زیاد می باشد. بعد از خرید دستگاه شما می‌بایست تعدادی تخم نطفه دار کبک خریداری کرده و همچنین یک سالن یا مکان مناسب برای این کار آماده سازی کنید. توجه داشته باشید که در انجام هر یک از این عوامل می بایست نهایت دقت را بپرسید چرا که راندمان و سود کار به آن ها بستگی دارد.

انتخاب دستگاه جوجه کشی کبک

جوجه کشی فرایند حساسی است و شما نمی توانید از هر دستگاهی برای انجام آن استفاده کنید. اما اکنون پیشرفت تکنولوژی و تجربه مهندسین باعث شده تا تغییرات اساسی در محصولات برخی از شرکتهای سازنده انواع دستگاه جوجه کشی به وجود بیاید و به این ترتیب تمامی محدودیت ها در جوجه کشی از تخم نطفه دار انواع پرنده ها از بین برود. شما عزیزان میتوانید از دستگاه جوجه کشی مجهز به شانه های همه کاره بهره گیری کنید تا بدین ترتیب نه تنها به صورت محدود از تخم نطفه دار کبک بلکه بدون کوچک ترین محدودیت از تخم نطفه دار تمامی پرنده های اهلی و زینتی به جوجه کشی بپردازید و مهمتر از همه نیازی به صرفه هزینه برای خرید شانه اضافی نداشته باشید.

شانه های همه کاره به شکلی طراحی شده اند که تخم مرغ در تحریم شرایطی از آنها سقوط نکند و مهمتر از همه بعد از اتمام دوره ستر و با ورود به دوره هچر کاربر نیازی به برداشتن تک به تک تخم و قرار دادن آنها در داخل سبد هچ نداشته باشد.

مورد دومی که در خرید دستگاه جوجه کشی باید به آن توجه داشته باشید، جنس بدنه است. با توجه به بررسی‌های انجام شده دستگاه‌هایی که با بهره گیری از بدنه فلزی ساخته شده اند به راحتی می توانند با پیروی از قانون فیزیک گرما را به محیط بیرون انتقال دهند و به طبع در این حالت سیستم گرمایش دستگاه می بایست با کارکرد مداوم خود و مصرف برق به طور دائم گرمای از دست رفته را جایگزین کند. از این رو توصیه می شود که دستگاه هایی را برای این کار انتخاب کنید که دارای بدنه از جنس PVC هستند، چرا که PVC با توجه به ویژگی‌های ساختاری که دارد است عبور و تبادل گرما و رطوبت جلوگیری کرده و همانند یک عایق عمل می کند.

دستگاه جوجه کشی کبک
« دستگاه جوجه کشی کبک »

نوع سنسور را می‌توان به عنوان آخرین مورد در انتخاب دستگاه جوجه کشی به عنوان فاکتور تعیین کننده کیفیت در نظر گرفتن نحوه جوجه کشی کبک در تعیین راندمان بسیار تاثیر گذار می باشد. معمولاً برخی از شرکت‌های سازنده دستگاه جوجه کشی به دلیل نداشتن بودجه و یا برای بالا بردن میزان سوددهی و کاهش هزینه‌های جاری از سنسورهای کم کیفیت و یا چینی برای اندازه گیری دما و رطوبت استفاده می کنند که متاسفانه این سنسورها به دلیل دقت پایین و یا عمر کوتاه بعد از چند بار جوجه کشی دچار اختلال شده و خسارت بسیار سنگینی را به اپراتور و پرورش دهنده وارد می کند. سنسور سوئیسی sht به دلیل دقت فوق العاده بالا همچنین عدم نیاز به کالیبراسیون مجدد به عنوان برترین حسگر دما و رطوبت در کل دنیا شناخته می‌شود، که برخی از شرکتهای تولید کننده با صرف هزینه از این سنسورها در دستگاه جوجه کشی برای اندازه گیری دما و رطوبت استفاده می‌کنند.

مکان جوجه کشی کبک باید چه شرایطی داشته باشد؟

بعد از اینکه تحقیقات لازم را انجام داده و دستگاه‌جوجه‌کشی مناسب خریداری کردید؛ شرایط لازم را در مکانی که جوجه کشی از کبک در آن صورت می‌گیرد به وجود بیاورید. به این موضوع توجه کنید که جوجه های یکروزه تازه به دنیا آمده در مقایسه با جوجه های داخل دستگاه به شرایط دمایی و رطوبتی متفاوتی نیاز دارند به همین دلیل شما می بایست دو مکان مجزا برای آنها در نظر بگیرید.

جایی را که برای قرار دادن دستگاه جوجه کشی انتخاب کرده اید، می بایست دارای دمای ۲۷ درجه و رطوبت ۵۰ درصد باشد. این در حالیست که در مکان نگهداری جوجه های یکروزه باید دما بر روی ۳۴ درجه و رطوبت بالای ۶۰ درصد تنظیم شود. چنانکه فرآیند توجه کشی را در فصل زمستان انجام می دهید می بایست همانند تجهیزات گرمایشی مناسب برای بالا بردن دما و تامین دمای حداقل بین ۲۳ تا ۲۷ درجه استفاده کنید. علاوه بر این برای بالا بردن رطوبت شما می توانید یک ظرف آب را در کنار بخاری یا سیستم گرمایش قرار دهید تا به این شکل را به تدریج به رطوبت گرم تبدیل شود.

جوجه کشی را در فصل تابستان انجام دهید می بایست تمهیدات لازم را برای کاهش دمای هوا را در نظر بگیرید. برای این کار توصیه می شود که از فن های مخصوص تحویل و همچنین کولرهای آبی بهره‌گیری کنید علاوه بر این چنانچه در رژیم های گرم و خشک قرار دارید می‌توانید برای بالا بردن اطمینان کار از دستگاه های رطوبت ساز و مه ساز استفاده کنید.

توجه : حتماً در مکان جوجه کشی دما سنج و رطوبت سنج قرار دهید تا به طور لحظه به لحظه از شرایط محیط آگاه شوید.

جوجه کشی از کبک و تمامی مواردی که باید انجام شود

بعد از اینکه تمامی موارد لازم در رابطه با خرید تخم نطفه دار و همچنین تنظیم دما و رطوبت محیط را به خوبی و با پیروی از استانداردهای لازم انجام دادید می بایست تخم مرغ نطفه دار را با استفاده از این پارچه خشک و تمیز کاملا پاکسازی کرده و برای قرار دادن در دستگاه جوجه کشی آماده نمایید.

جوجه کشی از کبک
« جوجه کشی از کبک »

برای بهره گیری از دستگاه جوجه کشی می بایست موارد زیر را رعایت کنید

- اول اینکه دستگاه را به منظور جوجه‌کشی روشن کنید حتماً تا دو کلاس ساعت آن را باز نگه دارید تا دمای محیط و دمای داخل دستگاه یکسان شود و بدین ترتیب تخم‌های نطفه‌دار از گزند شوک که دمایی در امان بمانند. بنابراین حتماً باید شما در این مدت تخم ها را در مکان جوجه کشی قرار دهید تا همه آن ها و دستگاه در یک دما باشند.

- بعد از گذشت حدود ۲ الی ۳ ساعت می توانید تخم ها را در داخل شانه گذاشته و سپس آن را در دستگاه جوجه کشی قرار دهید. اکنون دستگاه را روشن کرده و با استفاده از قسمت برد کنترلر دما و رطوبت متناسب با ویژگی تخم نطفه دار کبک را بر روی آن تنظیم نمایید. به طور کلی برای دوره سطر دما 37.5 درجه سانتی گراد و رطوبت ۶۰ درصد در نظر گرفته می شود. این در حالی است که در دوره حجم دما کاهش یافته و به ۳۷.۴ درجه و رطوبت افزایش پیدا کرده و به ۷۵ درصد می‌رسد.

- توجه داشته باشید که تمام و رطوبت در دستگاه جوجه کشی باید به صورت آرام و تدریجی افزایش پیدا کند تا بدین ترتیب هیچگونه شود که به طور کامل وارد نشوند.

- برای بالابردن اطمینان کار می بایست حتماً دما، رطوبت و چرخش تخمها را هر چند ساعت یکبار بررسی و کنترل کنید تا به این شکل از بروز هرگونه خطا و اختلال جلوگیری شود.

آموزش نطفه سنجی در جوجه کشی از کبک

یک هفته بعد از شروع فرآیند جوجه کشی می‌بایست تمامی تخم ها را نطفه سنجی کنید تا بدین شکل تخم ها دارای نطفه با تخم ها فاقد نطفه مشخص شوند. شایان ذکر است که تخمهای فاقد نطفه بعد از گذشت مدتی فاسد می شوند و انواع گازهای سمی از خود انتشار می دهند به همین دلیل شما می بایست بعد از تشخیص این تخم ها را از دستگاه خارج کرده و دور بیندازید.

برای انجام این نکته سنجی حتما باید امکان جوجه کشی را افزایش داده و به ۳۲ درجه سانتیگراد برسانید. سپس با خاموش کردن چراغ یا در نظر گرفتن اقدامات دیگر می بایست اتاق را به طور کامل تاریک و بدون روشنایی کنید در نهایت تخم مرغ از دستگاه خارج کرده و هر یک از آنها را در مقابل نطفه سنجی فلش لایت قرار دهیم. بعد از تابیده شدن نور اگر در داخل تو رگهای خونی و نقطه سیاه رنگ دیده شد به معنای نطفه دار بودن تخم ها می باشد. ولی اگر با تابیدن نور هیچگونه رگه یا طرحی در داخل پوسته مشاهده نشد به معنای عدم حضور نطفه بوده و شما می بایست آن تخم را دور بیاندازید. چنانچه شما نحوه جوجه کشی کبک را به درستی انجام دهید ولی تخم ها را نطفه سنجی نکنید راندمان کار و درصد هچ کاهش می یابد؛ از این رو باید این فرایند را در راس اولویت ها خود قرار دهید.

نوربینی تخم کبک
« نوربینی تخم کبک »

انتقال جوجه ها به بستر به عنوان گام نهایی

بعد از اتمام جوجه کشی و به دنیا آمدن تمامی جوجه ها می بایست مدت ۲۴ ساعت درب دستگاه را باز نکنید چرا که بدن جوجه هنوز خیس بوده و در این حالت سرما و باد می تواند به راحتی آنها را از بین ببرد.

شما می توانید در این زمان مکان یا بستر که جوجه ها را می خواهید در آن نگهداری کنید را آماده سازی نمایید. برای این کار توصیه می شود که از پوشال نرم برای پوشش کف، لامپ مادر مصنوعی برای تامین گرما و میکروب کشی بستر، آبخوری و دانخوری با توجه به اندازه جوجه ها، غذا و دار مخصوص متناسب با نوع پرنده و سن آن بهره گیری کنید.

شایان ذکر است که جوجه ها اولین روزهای زندگی خود در ضعیف ترین حالت می باشند و به راحتی تحت تاثیر شرایط محیط و حضور انواع بیماری ها تلف می شوند. دمای محیط پرورش می بایست بین ۳۲ تا ۳۵ درجه بوده و رطوبت در حدود ۶۰ درصد تنظیم گردد.

در اول روز که جوجه ها را به بستر انتقال داده اید لازم نیست که از دنیا غذا برای تغذیه آنها استفاده کنید و تنها کافی است که است مخلوط یا ترکیب آب و شکر به عنوان غذا در اختیار جوجه ها قرار دهید. بعد از گذشت یک روز می توانید رژیم غذایی مختص جوجه ها را در اولویت کار خود قرار دهید.

برای رشد بهتر و تضمین سلامتی جوجه ها می بایست حتما تمامی واکسن ها و مولتی ویتامین های لازم را مورد استفاده قرار دهید که البته برای این کار حتماً با دامپزشک صحبت کنید تا اطلاعات لازم را به دست بیاورد.

کانال تلگرام وبسایت
پیج اینستاگرام وبسایت